Kompetencje gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie i sytuacjach kryzysowych
Z tego artykułu dowiesz się:
- kto wchodzi w skład gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych,
- jakie są zadania gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych,
- jakie obowiązki pełni przedstawiciel gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych.
Gminne Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych odgrywają kluczową rolę w rozwiązywaniu problemów alkoholowych na szczeblu samorządu gminnego. Jest to grupa doradców w zakresie realizacji tych specyficznych zadań własnych gminy.
Kto wchodzi w skład gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych?
W skład gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych wchodzą osoby przeszkolone w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Z uwagi na wagę i znaczenie problemów alkoholowych intencją ustawodawcy było, aby gminna komisja opierała się na interdyscyplinarnej pracy zespołu ekspertów w zakresie lokalnej polityki wobec problemów alkoholowych. Tym samym w skład gminnej komisji powinni wchodzić przede wszystkim przedstawiciele służb i instytucji mogący spotkać się z problemami związanymi z alkoholem w ramach swojej pracy zawodowej: przedstawiciele pomocy społecznej, poradni odwykowych i podstawowej opieki zdrowotnej, policji, placówek oświatowo-wychowawczych, a także osoby działające w organizacjach pozarządowych, w tym w stowarzyszeniach abstynenckich.
Główne zadania
Do ustawowych zadań gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych należy:
- Inicjowanie działań w zakresie realizacji zadań własnych gminy związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych ujętych w formie gminnych programów.
- Podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego.
- Opiniowanie wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych pod względem zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy.
- Kontrola przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Zadanie to gminna komisja wykonuje tylko i wyłącznie na podstawie upoważnienia wystawionego przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
- Uruchamianie i realizacja procedury „Niebieskie Karty”.
- Uczestnictwo w pracach zespołu interdyscyplinarnego i grup roboczych na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
W obszarze kryzysu i przeciwdziałania przemocy w rodzinie ważnym uprawnieniem GKRPA jest kierowanie do sądu wniosku o zobowiązanie do leczenia osoby uzależnionej od alkoholu. Osoby, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny, kieruje się na badanie przez biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego.
Na badanie, o którym mowa kieruje GKRPA właściwa według miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której postępowanie dotyczy, na jej wniosek lub z własnej inicjatywy.
O zastosowaniu obowiązkowego leczenia orzeka Sąd Rejonowy właściwy według miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której postępowanie dotyczy, w postępowaniu nieprocesowym wszczętym na wniosek GKRPA lub prokuratora. Do takiego wniosku dołącza się zebraną dokumentację wraz z opinią biegłego, jeżeli badanie przez biegłego zostało przeprowadzone. Jeżeli nie ma opinii biegłego w przedmiocie uzależnienia od alkoholu sąd zarządza poddanie osoby odpowiednim badaniom może też jeżeli na podstawie opinii biegłego uzna to za niezbędne zarządzić oddanie badanej osoby pod obserwacją w zakładzie leczniczym na czas nie dłuższy niż 2 tygodnie. W wyjątkowych wypadkach na wniosek zakładu sąd może termin ten przedłużyć do 6 tygodni.
Osoby uzależnione mogą zostać skierowane do leczenia w stacjonarnym lub niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego. Obowiązek poddania się leczeniu trwa tak długo, jak tego wymaga cel leczenia, nie dłużej jednak niż 2 lata od chwili uprawomocnienia się postanowienia. W czasie trwania tego obowiązku sąd może na wniosek osoby, w stosunku do której został orzeczony prawomocnie obowiązek poddania się leczeniu odwykowemu lub kuratora sądowego, po zasięgnięciu opinii kierownika podmiotu leczniczego albo na jego wniosek, zmieniać postanowienia w zakresie rodzaju zakładu leczenia odwykowego.
Obowiązki przedstawiciela GKRPA
Jeśli chodzi o udział GKRPA w pracach Zespołu Interdyscyplinarnego to przedstawiciel GKRPA:
- diagnozuje sytuację i potrzeby osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie;
- udziela kompleksowych informacji o:
– możliwościach uzyskania pomocy, w szczególności psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym o instytucjach i podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie,
– formach pomocy dzieciom doznającym przemocy w rodzinie oraz o instytucjach i podmiotach świadczących tę pomoc,
– możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu poprawę sytuacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie;
- organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; może prowadzić rozmowy z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, na temat konsekwencji stosowania przemocy w rodzinie oraz informuje te osoby o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i udziale w programach oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie.