Podstawy i zasady ingerencji sądu rodzinnego we władzę rodzicielską. Pozbawienie władzy rodzicielskiej

Jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców.

Sąd może pozbawić rodziców władzy rodzicielskiej w szczególności wtedy, gdy mimo udzielonej pomocy nie ustały przyczyny umieszczenia dziecka poza rodziną (w pieczy zastępczej), przede wszystkim gdy rodzice trwale nie interesują się dzieckiem. W razie ustania przyczyny, która była podstawą pozbawienia władzy rodzicielskiej, sąd opiekuńczy może władzę rodzicielską przywrócić.[1]

Pozbawienie władzy rodzicielskiej lub jej zawieszenie może być orzeczone także w wyroku orzekającym rozwód, separację albo unieważnienie małżeństwa.[2] Przez trwałą przeszkodę, uniemożliwiającą wykonywanie władzy rodzicielskiej, należy rozumieć taki układ stosunków, który wyłącza sprawowanie przez rodziców władzy rodzicielskiej na stałe w tym sensie, że albo według rozsądnego przewidywania nie można ustalić czasu trwania tego układu albo – co najmniej – że układ ten będzie istniał przez czas długi.[3]

W jakich sprawach najczęściej dochodzi do pozbawienia rodziców władzy rodzicielskiej?

Można tu wymienić m.in.:

• zaniedbywanie dziecka w konsekwencji nadużywania alkoholu,
• skrajną niewydolność wychowawczą
• brak kontaktów z dzieckiem bądź kontakty sporadyczne,
• złe wzorce wychowawcze
• awantury i agresywne zachowania pod wpływem alkoholu, który jest nadużywany,
• nienależyte wykonywanie obowiązku alimentacyjnego (brak świadczeń, opóźnienia, zadłużenie).

[1] Art. 111 k.r.o.

[2] Art. 112 k.r.o.

[3] Postanowienie SN z 02.06.2000 r., II CKN 960/00