Problemy seksualne par. Z czym para może zgłosić się do seksuologa?
Z tego artykułu dowiesz się:
- gdzie szukać pomocy w przypadku problemów seksualnych w związku,
- czy problemy z płodnością mają wpływ na życie seksualne par,
- jakie są typy dysfunkcji seksualnych?
Kontakty intymne mają duży wpływ na kształt relacji w parze. Pozytywna seksualność buduje bliskość fizyczną i emocjonalną. Co jednak, gdy sfera seksualna wiąże się z cierpieniem dla jednego lub obojga partnerów? Z jakimi problemami para może zgłosić się do seksuologa?
Sfera seksualna jest najważniejszym czynnikiem, który odróżnia relację partnerską od innych relacji międzyludzkich. Stanowi o wyjątkowości i najwyższej intymności tego właśnie związku. Pozytywna seksualność jest nośnikiem bliskości fizycznej i emocjonalnej, a także związana jest z rozwojem rodziny. Kształt kontaktów erotycznych może stać się również powodem cierpienia, trudności, a nawet traumatycznych i uszkadzających relację doświadczeń. Należą do nich przemoc seksualna oraz zdrady. Problemy seksualne, które skłaniają do wizyty u seksuologa wiążą się z obszarami: niedopasowanie w zakresie potrzeb, wartości i preferencje, dysfunkcje seksualne oraz prokreacja.
Niedopasowanie w zakresie potrzeb i preferencji seksualnych
Różnimy się jako ludzie pod względem charakteru, osobowości, historii naszego życia, a także seksualności. To co dla jednej osoby będzie atrakcyjne i ciekawe, dla drugiej może być nieprzyjemne, a nawet urazowe. W gabinecie terapeuty pary bardzo często zgłaszają problem rozbieżności. Może on dotyczyć częstości stosunków, ich jakości, wprowadzanych zabaw czy intymnego kontaktu emocjonalnego. Jedna z osób chciałaby urozmaicać seks o różne gadżety, pozycje erotyczne czy określone zachowania, zaś dla drugiej osoby może to być nieakceptowalne. Kluczowym problemem jest komunikacja. Partnerzy nie rozmawiają o seksie, o tym co lubią, czego potrzebują, co sprawia im rozkosz. Pomysły pojawiają się spontanicznie i mogą być zaskakujące. To budzi automatyczny opór, frustrację, żal, wzajemne pretensje i obwinianie. Dodatkowo oddala i stwarza przestrzeń do kolejnych kłótni i dystansu. Panaceum na tego rodzaju problemy jest otwarta i empatyczna komunikacja oraz poszukiwanie kompromisu. To zbliża i scala relację, a w efekcie prowadzi do większej bliskości i intymności.
Dysfunkcje seksualne
Problemy w zakresie seksualności, które utrudniają lub uniemożliwiają współżycie stają się istotną trudnością w relacji. Dysfunkcje seksualne mężczyzn to najczęściej zaburzenia wzwodu oraz przedwczesny lub opóźniony wytrysk. Problemy z erekcją mogą przybierać postać jej braku w trakcie aktu seksualnego, a także częściowej lub całkowitej utraty po uprzednim jej wystąpieniu. Przyczyn takiego stanu rzeczy można poszukiwać w stanie zdrowia mężczyzny, ale mogą to być również czynniki psychogenne (np. lęk, ukryta złość do partnerki czy nadmierna presja).
Przedwczesny wytrysk jest szczególnie kłopotliwy, gdy dochodzi do niego przed rozpoczęciem penetracji, choć krótki czas po wprowadzeniu członka do pochwy jest dla obojga partnerów również bardzo trudny. Opóźniony wytrysk ogromnie frustruje, a brak ejakulacji bywa nieprzyjemny pod względem fizjologicznym.
Kobiety najczęściej zmagają się z pochwicą, dyspareunią czy anorgazmią. W pierwszej z nich dochodzi do silnego skurczu mięśni pochwy, który jest niezależny od woli kobiety. Uniemożliwia on lub znacząco utrudnia penetrację, a próby jej podejmowania wywołują silny ból.
Dyspareunia to z kolei ból w okolicy narządów płciowych związany z kontaktem seksualnym, który nie wynika bezpośrednio z aspektów fizjologicznych czy anatomicznych. Bolesność i dyskomfort w trakcie stosunku uniemożliwiają przeżywanie przyjemności, a czasem stoją na przeszkodzie do odbycia stosunku. To oczywiste, że w obu tych przypadkach jakość życia seksualnego diametralnie spada.
Anorgazmia to brak orgazmu, który wiąże się z niezadowoleniem kobiety i brakiem spełnienia. W niektórych sytuacjach budzi również obawy i poczucie winy u partnera.
Wszystkie opisane wyżej dysfunkcje utrudniają podejmowanie satysfakcjonujących kontaktów seksualnych. Indukują szereg przykrych i bolesnych emocji takich jak złość, smutek, rozczarowanie, wstyd czy poczucie winy. Powodują oddalanie się partnerów od siebie. Czasem dochodzi do wzajemnych oskarżeń i pretensji lub unikania bliskości i intymności. Wszystkie te doświadczenia jedynie pogłębiają problem seksualny i mogą być przyczyną kolejnych problemów w relacji: od chłodu i dystansu, poprzez wątpliwości we wzajemną atrakcyjność i miłość, aż po poszukiwanie ukojenia na zewnątrz. Nie musi tak być. Pary, które podejmują leczenie dysfunkcji seksualnych oraz terapię psychologiczną w większości sytuacji radzą sobie z problemem i umacniają swój związek.
Problemy z płodnością
Czasem do gabinetu seksuologa trafiają pary, które przeżywają różnego rodzaju problemy związane z płodnością. I są to zarówno tzw. związki nieskonsumowane, pary z odmiennymi poglądami na temat posiadania potomstwa, jak i takie, które borykają się z długotrwałą niepłodnością. Są także pary, które mają za sobą doświadczenie poronienia lub utraty dziecka tuż po urodzeniu. Wieloletnie starania o ciążę, połączone z szeregiem medycznych badań i zabiegów rujnują kontakty intymne. Seks przestaje być źródłem radości i nie daje satysfakcji. Osoby, które doświadczyły strat, przeżywają ogromny ból i rozpacz, który z czasem lokuje w sferze seksualnej ogromne poczucie zagrożenia i lęku.
Różne poglądy w zakresie posiadania potomstwa stają się źródłem konfliktów i niezrozumienia. Intymność staje się źródłem cierpienia, czasem presji i kontroli. Uszkadza relację i bliskość. W takich sytuacjach świadome pary decydują się zawalczyć o swój związek i zgłaszają się do specjalisty w tym zakresie. To daje dużą szansę na poprawę jakości relacji.
Pomoc dla par
Współczesna wiedza dotycząca psychoterapii par oraz seksualności człowieka daje duże możliwości skutecznej pracy nad wieloma problemami. W przypadku dysfunkcji seksualnych niezbędna może okazać się pomoc lekarza seksuologa i wdrożenie indywidualnego leczenia. Pomoc terapeutyczna obejmuje diagnozę problemu w parze, ustalenie celów i terapię. Trudności w obszarze seksualności pary dość często wiążą się z innymi problemami w relacji. Mogą one dotyczyć komunikacji, zaangażowania czy nierealnych oczekiwań. W niektórych sytuacjach niezbędna jest pogłębiona psychoterapia indywidualna jednego lub obojga partnerów, ponieważ geneza problemu związana jest z osobistymi doświadczeniami i wykracza poza problemy w związku. Seksuolog udziela pomocy we własnym zakresie oraz kieruje do innych specjalistów, zgodnie z zaistniałymi potrzebami.