Depresja – objawy i przyczyny

Depresja jest poważną chorobą wpływającą na całe życie chorego i jego otoczenie. Dlatego tak istotne jest jej wczesne i prawidłowe rozpoznanie.

Symptomy depresji

Podstawowymi symptomami depresji są:

• obniżony nastrój czyli poczucie smutku, przygnębienia pojawiające się rano i utrzymujące się przez większość dnia, niezależnie od okoliczności;
• utrata zainteresowania działaniami, które do tej pory sprawiały przyjemność lub zanik odczuwania przyjemności aż do zobojętnienia emocjonalnego;
• zmniejszenie poziomu energii lub szybkie męczenie się.

Gdy występują dwa z powyższych oraz co najmniej dwa z poniższych symptomów przez minimum dwa tygodnie można mówić o depresji.

Dodatkowymi elementami, które sygnalizują depresję są:

• zaburzenia snu – najbardziej typowe wczesne wybudzenia;
• problemy z pamięcią i koncentracją uwagi;
• spowolnienie ruchów oraz słaba ekspresja mimiczna (rzadziej pobudzenie ruchowe);
• zmiany w dotychczasowym apetycie i w związku z tym w wadze (częściej zmniejszenie apetytu i chudnięcie);
• utrata wiary w siebie, swoje możliwości oraz negatywna samoocena, związana z nadmiernym i nieuzasadnionym poczuciem winy, a także z myślami, czasem planami i próbami samobójczymi.

Wymienione sygnały depresji są różnie relacjonowane przez chorych – od stałego smutku po rozpacz, odczuwane w większym natężeniu rano, przybierając postać pogłębienia istniejących cech osoby w sferze somatycznej, np. małej energii i spontaniczności, ociężałości w ruchach – mogą tworzyć trudność w rozpoznaniu, że to jest już choroba.

Alarmujące zatem powinno być sygnały wskazujące na to, że najprostsze czynności sprawiają problem – ubranie się, zachowanie higieny czy przygotowanie posiłku, nie mówiąc już o czerpaniu radości z życia.

Depresja jest chorobą obarczoną dużym ryzykiem samobójstwa – aż 15% chorych skutecznie odbiera sobie życie a 20-60% podejmuje próby samobójcze. Skoro cierpienie psychiczne chorych jest tak duże, to tym bardziej warto uznać, że zmaganie się z chorobą należy powierzyć także psychiatrze i psychoterapeucie.

Przyczyny depresji

Depresję można podzielić na dwa rodzaje – jedna jest związana z obciążeniem genetycznym, a druga występuje jako reakcja na trudne zdarzenia np. śmierć w rodzinie, wypadek, doświadczenie przemocy czy śmiertelną chorobę własną czy bliskich. Wówczas dodatkowymi objawami mogą być drażliwość czyli skłonność do reagowania irytacją i zdenerwowaniem oraz lęk. Wizyta u lekarza jest niezbędna, gdyż depresja czasem pojawia się w przebiegu innych chorób somatycznych (niektórych endokrynologicznych, neurologicznych, zakaźnych, nowotworowych lub autoimmunologicznych) albo jako skutek uboczny stosowania leków.