Czym jest mobbing?

Usystematyzowaną formą przemocy psychicznej czasem fizycznej stosowaną wobec osoby lub grupy osób w środowisku pracy przez współpracowników, tj. szefów, kolegów lub podwładnych nazywamy mobbingiem.

Warto zwrócić uwagę na to, że mobber niekoniecznie będzie pracownikiem – może mieć np. kontrakt menadżerski bądź pracować w oparciu o umowę o dzieło.

Istotą mobbingu będą uporczywe i długotrwałe działania – powyżej 6 miesięcy, które polegają na nękaniu lub zastraszaniu pracownika. Ważne jest to, jaki skutek przynoszą te działania – wywołują u pracownika zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, mają na celu jego ośmieszenie, poniżenie oraz izolowanie lub całkowite wyeliminowanie z zespołu.

Mobbing bywa otwarcie agresywny, lecz czasami polega na zaniechaniu, może być jawny – czyli stosowany w obecności innych lub ukryty. Zazwyczaj zaczyna się od subtelnych form pośrednich, które mogą ewoluować do poważnych bezpośrednich ataków. Odnosi się zarówno do sfery zawodowej, jak również prywatnej, osobistej i seksualnej pracownika. Jego obraz tworzą działania z kilku obszarów.

Jakich obszarów dotyczy mobbing?

Pierwszym są działania utrudniające komunikację w pracy np. krytykowanie wykonywanej pracy, odebranie możliwości zabrania głosu, stosowanie bezosobowych aluzji czy ograniczanie możliwości wypowiadania się.

Jako drugi należy wymienić działania utrudniające stosunki społeczne typu unikanie osoby mobbowanej, czy traktowanie jej „jak powietrze”, odizolowanie jej stanowiska pracy od innych czy zakaz kontaktów ze współpracownikami. Istotnym elementem zjawiska są działania mające zaburzyć społeczny odbiór pracownika np. zaniżanie oceny i zaangażowania w pracę, obgadywanie, rozsiewanie plotek czy kwestionowanie podjętych decyzji.

Nieodłączne są także działania polegające na przydzielaniu nadmiernej ilości zadań (skutkujące pracą po godzinach), często z zakresu poniżej/powyżej umiejętności i kwalifikacji pracownika lub po prostu bezcelowych.

Natomiast najbardziej negatywny wpływ na osobę mają znęcanie się psychiczne (wyzwiska, poniżanie) oraz przydzielanie prac szkodliwych dla zdrowia. Skutkiem tych oddziaływań mogą być straty w sferze zawodowej lub osobistej oraz rozstrój psychosomatyczny np. lęk i drażliwość, bóle głowy, dolegliwości ze strony układu pokarmowego, problemy ze snem, stałe pobudzenie prowadzące do nieumiejętności odprężenia się.