Rodzaje depresji
Z tego artykułu dowiesz się:
- jakie formy może przybierać depresja,
- jakie różne sytuacje życiowe mogą wpłynąć na pojawienie się depresji.
Poza typowymi objawami depresja może przybierać różne postaci, które odsuwają moment zwrócenia się o pomoc lekarską.
Gdy symptomy depresji przeplatają się w cyklach z nadmiernym pobudzeniem, drażliwością, łatwością do reagowania złością, a nawet agresją, zwiększoną energią, szybkością w ruchach i w mowie, tempie podejmowania niejednokrotnie ryzykownych decyzji, wraz z ich impulsywnością oraz nadmiernie – w stosunku do zwykłego funkcjonowania osoby – pozytywnym postrzeganiem przyszłości i własnych możliwości mówimy o chorobie afektywnej dwubiegunowej.
Natomiast, gdy obniżenie nastroju i inne objawy depresji trwają w formie łagodnej dłużej niż dwa lata mówimy o dystymii.
Gdy poza typowymi objawami depresji pojawią się urojenia – fałszywe przekonania np. dotyczące poczucia bycia obserwowanym i omamy czyli nawracające, nieistniejące obrazy i głosy odnoszące się do np. grzeszności chorego mówimy o depresji psychotycznej. Mogą współwystępować wówczas podniecenie i niepokój lub bezruch, aż do postaci katatonicznej, która polega na wielogodzinnym bezruchu.
Pewne specyficzne sytuacje życiowe mogą stanowić źródło depresji np. depresja będąca reakcją na żałobę (trwa dłużej niż dwa miesiące) czy depresja poporodowa – pojawia się jako reakcja organizmu matki na narodziny dziecka i zmianę rytmu życia oraz wejście w nową rolę. Depresja może wiązać się także z procesami starzenia się organizmu i odznaczać się upośledzeniem procesów poznawczych. Gdy występuje w okresie jesienno-zimowym, wiąże się z ograniczeniem naturalnego światła i uznawana jest za depresję sezonową.
Inną formą depresji przebiegająca nietypowo jest tzw. depresja atypowa – charakteryzuje się ona nadmierną sennością, większym apetytem i idącym za tym stopniowym tyciem, odczuciem zwiększonej ciężkości kończyn, wrażliwością na odrzucenie w relacjach, poczuciem pustki i drażliwością, samopoczuciem pogarszającym się wieczorem.
Wskazówką do obserwowania siebie powinno być pojawienie się choć części objawów depresji, które nie ustępują mimo zmiany na lepsze okoliczności życiowych. Najtrudniejszą do rozpoznania jest depresja maskowana, która może przybierać kilka form, w swoim obrazie bardzo odległych od potocznie rozumianej depresji. Maski, które przybiera to np. nieznanego pochodzenia bóle, zmiany w zachowaniu typu okresowego nadużywania leków, alkoholu, zaburzenia ze strony układu pokarmowego, świąd skóry o nieustalonej przyczynie czy nawet anoreksja lub agorafobia. Nie występują wówczas typowe objawy depresji, a choroba ukrywa się za powyższymi sygnałami pochodzącymi z ciała.