Mieszkania treningowe i wspomagane

Z tego artykułu dowiesz się:
- na jakie wsparcie możesz liczyć w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym,
- do kogo skierowana jest ta forma wsparcia,
- gdzie można otrzymać pomoc.
Jeśli potrzebujesz wsparcia w nauce samodzielnego życia lub w codziennym funkcjonowaniu, to skorzystanie z pomocy w formie skierowania do mieszkania treningowego lub wspomaganego może być kluczowym krokiem ku większej niezależności i lepszemu życiu.
Adresaci wsparcia
Mieszkania treningowe i wspomagane są formą pomocy społecznej. Pod opieką specjalistów osoby, które w nich przebywają, przygotowują się do prowadzenia samodzielnego życia. Specjaliści także wspierają te osoby w codziennym funkcjonowaniu.
W art. 53 ustawy o pomocy społecznej ustawodawca określił grupy osób, które w pierwszej kolejności mogą być uprawnione do korzystania z mieszkań treningowych lub wspomaganych. Należą do nich osoby pełnoletnie, pozostające w trudnej sytuacji życiowej, w szczególności osoby doświadczające zaburzeń zdrowia psychicznego, osoby doświadczające kryzysu bezdomności, osoby opuszczające pieczę zastępczą, ośrodki wychowawcze, zakłady poprawcze, schroniska dla nieletnich, a w pewnych sytuacjach także cudzoziemcy. Z tej formy wsparcia nie skorzystają osoby, których główną potrzebą jest np. wynajęcie pokoju.
Zaplecze socjalne
Mieszkania treningowe i wspomagane są w pełni wyposażone w niezbędne sprzęty gospodarstwa domowego i gotowe do zamieszkania. Obowiązkiem podmiotu, który prowadzi takie mieszkanie, jest zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowych, wolnych od barier architektonicznych w przypadku, gdy mieszkanie przeznaczone jest dla osób z niepełnosprawnością lub osób przewlekle chorych. Kwestie te uregulowane są w Rozporządzeniu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 30 października 2023 roku w sprawie mieszkań treningowych i wspomaganych.
Mieszkania treningowe
Mieszkania treningowe są przeznaczone dla osób dorosłych, które przygotowują się do samodzielnego, niezależnego funkcjonowania, np. dla młodzieży opuszczającej pieczę zastępczą, osób z niepełnosprawnościami czy osób w kryzysie bezdomności. W takich mieszkaniach, pod okiem specjalistów, mieszkańcy skupiają się na nauce rozwijania i utrwalania umiejętności praktycznych, które mają pomóc w prowadzeniu niezależnego życia. Ważne jest nabycie i rozwijanie umiejętności w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego, zarządzania finansami, poszukiwania pracy oraz utrzymania zatrudnienia, a także nawiązywania relacji społecznych.
Osoba, która przebywa w mieszkaniu treningowym powinna współpracować ze specjalistami i podejmować działania na rzecz poprawy swojej sytuacji materialnej, bytowej, zdrowotnej oraz zwiększać swoje zasoby i doskonalić umiejętności. Pod okiem specjalistów mieszkańcy mogą pracować nad rozwijaniem kluczowych umiejętności, które będą mogli wykorzystać w samodzielnym życiu. Dzięki temu zyskują wsparcie, które pomaga im stawiać czoło problemom i podejmować kroki w stronę pełniejszej niezależności. Nie czują się pozostawieni sami sobie w obliczu doświadczanych trudności.
Czas pobytu w mieszkaniu treningowym zależy od indywidualnych potrzeb mieszkańca oraz od zasad określonych przez jednostkę organizacyjną, która prowadzi takie mieszkanie. Zazwyczaj pobyt w mieszkaniu treningowym trwa od kilku miesięcy do kilku lat.
Mieszkania wspomagane
Mieszkania wspomagane to rozwiązanie dla osób, które potrzebują stałego lub długoterminowego wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, ale jednocześnie pragną zachować jak największą samodzielność. Odbiorcami tej formy wsparcia mogą być osoby z niepełnosprawnością, osoby w podeszłym wieku lub osoby przewlekle chore.
W mieszkaniach wspomaganych zapewnia się wsparcie w codziennych czynnościach, ale jednocześnie dąży się do podtrzymywania i rozwijania umiejętności mieszkańców, aby mogli jak najdłużej funkcjonować niezależnie. Rezydenci mieszkań wspomaganych mogą liczyć na wsparcie np. w zakresie przemieszczania się, utrzymania higieny osobistej, ubierania się, prania i sprzątania, robienia zakupów i przygotowywania posiłków, załatwiania spraw osobistych i urzędowych, zaspokojenia codziennych potrzeb życiowych.
Ta forma pomocy jest zazwyczaj przyznawana na określony czas, jednak w niektórych sytuacjach może być udzielana na stałe. Należy pamiętać, że wsparcie specjalistów nie jest świadczone całodobowo.
Bezpieczna przestrzeń
Pobyt w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym pełni istotną rolę w procesie radzenia sobie z różnymi kryzysami życiowymi. Dla osób w trudnych sytuacjach, które nie mają wystarczających umiejętności lub potrzebują wzmożonego wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, takie mieszkanie staje się miejscem, gdzie można odzyskać stabilność, poczucie bezpieczeństwa i kontroli nad własnym życiem. Tego rodzaju wsparcie może nie tylko pomóc w rozwiązaniu bieżących problemów, ale także w długoterminowej poprawie jakości życia, odbudowie poczucia własnej wartości, wzmocnieniu pewności siebie. A te elementy są kluczowe w procesie wychodzenia z kryzysu.
Każda osoba, która uzyska skierowanie do mieszkania, podpisuje kontrakt mieszkaniowy. Zawiera on między innymi określenie celu i okres pobytu, rodzaj wsparcia, kwestie odpłatności, sposoby zgłaszania nieobecności, uprawnienia mieszkańców oraz zobowiązanie do przestrzegania regulaminu. Zasady pobytu, prawa i obowiązki osób korzystających ze wsparcia w mieszkaniach treningowych lub wspomaganych określa regulamin. Natomiast plan pomocy i usługi świadczone w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym dostosowane są do indywidualnych potrzeb mieszkańców.
Gdzie można uzyskać informacje?
Mieszkania wspomagane i treningowe mogą być prowadzone przez jednostki pomocy społecznej lub organizacje pozarządowe. Aby uzyskać szczegółowe informacje dotyczące tej formy wsparcia, należy skontaktować się z ośrodkiem pomocy społecznej, który jest najbliższy obecnemu miejscu zamieszkania osoby zainteresowanej. W celu upowszechnienia informacji o prowadzonych mieszkaniach treningowych i wspomaganych, wojewoda prowadzi rejestr mieszkań treningowych i wspomaganych.
Bibliografia:
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2023 r., poz. 901 z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 30 października 2023 r. w sprawie mieszkań treningowych i wspomaganych (t.j. Dz.U. z 31.10.2023 r. poz. 2354).